Memoires van een Sparks

Hier volgt de (ingekorte) tekst van een folder van Radio Holland, voor het werven van studenten voor de opleiding van Radio-Officier ter Koopvaardij.

De functie van “Radio-Officier ter Koopvaardij”

De Radio-Officier is in eerste instantie aan boord voor de beveiliging van mensenlevens op zee, hetgeen internationaal is vastgelegd. Het is zijn taak om gedurende zijn wachten uit te luisteren naar nood-, spoed- en veiligheidsberichten. Hij ontvangt en verzendt de telegrammen betreffende vaarorders, lading en reisroutes en assisteert hiermee de kapitein, om het schip zo economisch mogelijk te laten varen. Hij bekleedt een belangrijke en onmisbare functie aan boord, want hij is de schakel in de radioverbindingen met de vaste wal en andere schepen.

Zijn opleiding is erop gericht hem volledig vertrouwd te maken met de theoretische en praktische kennis van zenders, ontvangers, radars, satellietcommunicatie, echoloden, radiopeiltoestellen en andere elektronische navigatie-apparatuur, alsmede het elektronische deel van de automatische bewakingsapparatuur met computers en microprocessors in de machinekamer, zodat hij al deze installaties, aan hem toevertrouwd, in goed werkende staat kan houden. Dit betekent dat hij op zijn terrein een expert moet zijn en niet alleen een Radio-Officier die het morse alfabet beheerst.

Bovendien bestaat de mogelijkheid om door voortgezette studie, in een hogere rang te worden benoemd. Voor de dienst aan boord van de lijndienstschepen, zeesleepboten en tankers, geniet de Radio-Officier extra bijslagen. De zekerheid van de voorzieningen van “de oude dag”, vormt een belangrijk punt bij de beroepskeuze. Het is daarom van belang te weten, dat de Radio-Officier wordt opgenomen in het Bedrijfspensioenfonds voor de Koopvaardij. Hiermee wordt een goed pensioen bij het bereiken van de 60-jarige leeftijd gegarandeerd. Wordt het dienstverband eerder verbroken, dan wordt een uitgesteld pensioen vastgelegd. Op alle zeevarenden zijn de bepalingen van de Wet op de Arbeidsongeschiktheid (WAO) van toepassing. In deze wet wordt de betaling van de gage tijdens ziekte en ongeval geregeld.

Verlof regeling

Behalve het minimum van 25 werkdagen periodiek verlof per jaar, wordt hem tijdens de reis voor elke zaterdag en zondag buiten Nederland doorgebracht een werkdag verlof toegekend, zodat per jaar ruim vier maanden verlof wordt verkregen. Gedurende dit verlof ontvangt hij zijn gage terwijl bovendien voedinggeld wordt uitbetaald.

Dienst aan boord

De normale arbeidsduur aan boord bedraagt 8 uur per dag, met uitzondering van de zaterdagen en zondagen in buitenlandse havens, wanneer als regel slechts weinig werkzaamheden behoeven te worden verricht. Tijdens het binnenliggen in buitenlandse havens zal de Radio-Officier zich bezighouden met o.a. onderhoudswerkzaamheden aan de hem toevertrouwde apparatuur alsmede met het verrichten van administratie en de ontvangst van nieuwsberichten en telegrammen.

Door zijn dienstverband met Radio-Holland is de Radio-Officier niet aan een bepaalde scheepvaartmaatschappij gebonden, maar komt hij steeds weer op andere lijnen te varen, waardoor hij in staat is vele landen en steden met uiteenlopende bezienswaardigheden te bezoeken. Naast de aantrekkelijkheid van het beroep Radio-Officier is deze wisseling van rederijen en te bevaren routes een niet te verwaarlozen factor.

De opleiding (H.B.O.)

Alvorens te kunnen aanmonsteren als Radio-Officier ter Koopvaardij moet men in het bezit zijn van het Algemeen Certificaat van Bekwaamheid als Radio-Officier en de Nederlandse nationaliteit hebben.

A. De studie voor het Algemeen Certificaat sluit aan op le het diploma HAVO 5 met wis- en natuurkunde

2e het diploma MTS met wis- en natuurkunde (eventueel zonder praktijkjaar)

3e een gelijkwaardig diploma

B. Bezitters van een diploma MAVO-4 met wis- en natuurkunde kunnen toegelaten worden tot een zogenaamd voorbereidend jaar, zodat de opleiding dan 3 jaar duurt.

De opleiding voor het Algemeen Certificaat kan gevolgd worden op de Radio-Holland school te Amsterdam alsmede op de Hogere Zeevaartscholen te Amsterdam, Rotterdam of Vlissingen. Het te betalen schoolgeld aan de genoemde zeevaartscholen varieert volgens rijksregeling en is afhankelijk van inkomen ouders. Het schoolgeld voor de Radio-Holland school bedraagt f 300 per jaar.

Tijdens de opleiding voor het Certificaat wordt in elk geval uitstel gegeven van opkomst in werkelijke dienst bij de land-, lucht- of zeemacht. Zij die het beroep Radio-Officier hebben gekozen bij de Nederlandse koopvaardij, zullen als regel vrijgesteld worden van militaire dienst. Gedurende de schoolopleiding maken de leerlingen een reis met het zeegaande instruktieschip “Prinses Margriet”, van het Koninklijk Onderwijsfonds voor de Scheepvaart. Aan boord van dit schip bevindt zich de modernste radiokommunikatie- en elektronische navigatie-apparatuur. Na het behalen van het Certificaat volgen alle Radio-Officieren die bij Radio-Holland in dienst treden, nog een kursus praktische scholing van drie maanden. Gedurende deze “praktijkkursus” ontvangt de adspirant Radio-Officier van Radio-Holland een toelage alsmede een tegemoetkoming voor kosten inwoning. Vervolgens vindt de aanstelling plaats als Radio-Officier.

Studie en walplaatsingen

Buiten de normale werkzaamheden om, heeft de Radio-Officier aan boord voldoende vrije tijd om zich aan zijn liefhebberijen te wijden of om te studeren. Teneinde zijn vakkennis op peil te houden of te vergroten door zelfstudie zijn er verschillende mogelijkheden, zoals het volgen van schriftelijke kursussen. Aanvullende diploma’s zijn van belang, omdat vakante walposities bij Radio-Holland bij voorkeur worden bezet door Radio-Officieren. In het algemeen zullen aanstellingen in walfunkties plaatsvinden als de Radio-Officier 27 jaar of ouder is.

De praktijk heeft geleerd dat een ruime vaartijd bij verschillende rederijen en op afwisselende routes, stimulerend werkt op de karaktervorming, wat mede een belangrijk punt vormt bij de keuze voor walplaatsingen. Hiermee wordt tevens bereikt, dat een groot wederzijds begrip bestaat tussen varend- en walpersoneel van onze Maatschappij.

De geschiktheid voor het beroep Radio-Officier

Op de voorgaande bladzijden hebben wij ons beziggehouden met voorlichting over het beroep Radio-Officier. Indien je besloten hebt dit beroep te kiezen, dan dient te worden nagegaan of je hiervoor geschikt bent. De eisen van de vooropleiding zijn reeds genoemd. Blijft over de leeftijd en lichamelijke geschiktheid. De leeftijd voor toelating op de opleidingsschool ligt bij voorkeur tussen de 16 en 21 jaar. Het is vanzelfsprekend dat een Radio-Officier een goede gezondheid moet hebben en een goed gehoor is een eerste vereiste. Het gezichtsvermogen komt op de tweede plaats, maar je mag niet kleurenblind zijn. Een bril is in het algemeen toegestaan.

Alvorens te worden toegelaten tot de opleidingsscholen, dient een lichamelijke keuring volgens de wet te geschieden door de bedrijfsarts van Radio-Holland B.V., dit in verband met de latere sollicitatie. Men gelieve met hem telefonisch een afspraak te maken: W. H. F. Klokke, arts, Geldersekade 57, Amsterdam, tel. 020 – 24 91 96 tussen 2 – 4 uur n.m. De keuringskosten zijn voor rekening van gegadigde en dienen kontant te worden voldaan bij de keuring.

Wat is nu Radio-Holland B.V.

Radio-Holland BV. is een Nederlandse particuliere maatschappij met een gespecialiseerd werkterrein, dat zich uitstrekt op het gebied van elektronische communicatie-, navigatie-, en automatische bewakingsapparatuur aan boord van alle typen zeegaande schepen, binnenvaartschepen, booreilanden en bovendien op het gebied van mobilofoonnetten en personen- alarmeringssystemen op het land.

Omdat de eerste toepassingen van de radio bij de scheepvaart plaatsvonden, is het niet verwonderlijk dat Radio-Holland bij haar oprichting in 1916 door Nederlandse rederijen zich alleen op de scheepvaart toelegde en voornamelijk de verkoop en service van radio-apparatuur verzorgde. Daar de bediening van de radio-installatie aan boord uitsluitend mag gebeuren doordaartoe bevoegde personen, besloot Radio-Holland ook de opleiding van het bedienend personeel (toen nog marconisten geheten), zelf ter hand te nemen. Met betrekking tot de grote handelsvaart is deze situatie nog steeds ongewijzigd.

Radio-Holland heeft ongeveer 450 Radio-Officieren in dienst die hun opleiding hebben gevolgd op de eigen school te Amsterdam, of op één der Hogere Zeevaart- scholen.